W serii wydawniczej zatytułowanej "Profesjonalna Fotografia Cyfrowa" ukazały się do tej pory książki ''Fotografia zbliżeniowa'' i ''Krajobrazy i przyroda'', które uzupełnia teraz tom zatytułowany "Kolor". Wszystkie książki łączy nie tylko nazwisko autora i spójna szata graficzna, ale także podobna koncepcja prezentacji treści i pieczołowicie dobrany materiał ilustracyjny. O ile na temat fotografii krajobrazu czy zdjęć makro znaleźć można na półkach polskich księgarń przynajmniej po kilka pozycji, o tyle chcąc poszerzyć swoją wiedzę w dziedzinie koloru i wykorzystania barw w kompozycji kadru należałoby raczej sięgnąć po książki z dziedziny malarstwa.
Kolejna publikacja Michaela Freemana jest więc wydawnictwem unikatowym, nie tylko z tego powodu, że mówi o kolorze w odniesieniu do fotografii cyfrowej, ale także ze względu na przystępny sposób prezentacji zagadnień, które – co tu kryć – traktowane są przez wiele osób jako rozważania o charakterze czysto teoretycznym. Autorowi udaje się jednak szybko przekonać czytelnika, że świadomość istnienia modeli kolorystycznych i wzajemnych relacji pomiędzy barwami ma olbrzymie praktyczne znaczenie i ułatwia tworzenie ciekawych i efektownych fotografii.

Kolor nie jedno ma imię
Lekturę książki rozpoczynamy od zapoznania się z najpopularniejszymi teoretycznymi modelami kolorów, które były tworzone i obowiązywały na przestrzeni minionych wieków. Okazuje się, że pomimo różnorodnych metod opisu barw i ich znaczenia kulturowego, większość teorii daje się sprowadzić do wspólnego mianownika – sześciu kolorów podstawowych i opisujących je jednoznacznie atrybutów: barwy, jasności i nasycenia, które stały się podstawą opracowania modelu L*a*b*. Krótki rys historyczny i prezentacja modeli teoretycznych zostały zilustrowane wieloma schematami, dzięki którym zrozumienie istoty danego modelu nie powinno sprawiać problemów.


Bardzo ciekawą część pierwszego rozdziału stanowi dokładna charakterystyka poszczególnych kolorów podstawowych: czerwonego, żółtego, niebieskiego, zielonego, fioletowego i pomarańczowego. Kolejne podrozdziały dokładnie opisują plastyczne i emocjonalne oddziaływanie oraz kulturowe konotacje najważniejszych barw. Dowiemy się z nich np. iż czerwień pozwala tworzyć na zdjęciach efekt trójwymiarowości i ma niezwykle energetyzujące oddziaływanie na widza, zaś zieleń jest kolorem, na który ludzkie oczy są najbardziej wrażliwe, co pozwala nam rozróżniać ogromną liczbę jej odcieni. Uzupełnienie tych ciekawych informacji stanowi zestawienie odcieni i ich nazw będących wariantami kolorów podstawowych, a które spotkać możemy w naturze. Z kolei o sile i różnorodności oddziaływania poszczególnych barw możemy przekonać się oglądając liczne i specjalnie dobrane fotografie. To zresztą olbrzymi atut całej książki – jej autor nigdy nie pozostaje gołosłowny.

Fotografom cyfrowym łatwiej i… trudniej
Podczas gdy jeszcze do niedawna pozostawialiśmy wywołanie naszych zdjęć profesjonalnym laboratoriom, dziś coraz częściej edytujemy i drukujemy zdjęcia samodzielnie w domowym zaciszu. Wraz z popularyzacją fotografii w wydaniu cyfrowym problem prawidłowego odwzorowania barw oraz związanej z nim konieczności kalibracji urządzeń rejestrujących i przetwarzających obrazy dotyczy coraz większej liczby osób fotografujących. W drugim rozdziale książki, zatytułowanym "Praca cyfrowa", Michael Freeman zwraca więc uwagę na najważniejsze aspekty procesu kalibracji: generowania profili barwnych aparatu, monitora i drukarki oraz przedstawia metody tworzenia własnych bibliotek kolorów, a także podstawowe sposoby i narzędzia, pozwalające korygować kolorystykę fotografii.
Ta część książki stanowi jednak raczej spis zagadnień, które czytelnik powinien zgłębić w oparciu o inne publikacje. Wiele w niej ciekawych wskazówek i propozycji, jednak zastosowanie ich w praktyce wymagać będzie wykorzystania specjalistycznych urządzeń lub oprogramowania, nie mówiąc już o zdobyciu niezbędnej wiedzy.

Kolor w praktyce
Dwa ostatnie rozdziały książki poświęcone zostały już czysto praktycznym aspektom wykorzystania koloru w fotografii. To część książki, którą warto przeczytać w całości, a później wracać do niej w celu szukania inspiracji. W rozdziale "Prawdziwe życie, prawdziwe kolory" rzedstawiony został szereg zagadnień dotyczących zjawisk optycznych, powiązań kolorystycznych i harmonii barw, wynikających z koła kolorów. Liczne przykłady ilustrują wzajemne oddziaływanie na siebie kolorów, uzmysławiają rolę proporcji i równowagi pomiędzy różnymi ich zestawami oraz podkreślają znaczenie akcentu barwnego. Freeman zwraca także uwagę na możliwość twórczego wykorzystania dysonansu kolorystycznego oraz na zalety stosowania kontrastu lub podobieństwa barw przy projektowaniu pokazów slajdów, wystaw i wydawnictw albumowych.
Z kolei w ostatnim rozdziale "Wybór i zastosowanie" autor prezentuje kilka przykładów odmiennego podejścia do koloru: od traktowania go jako główny temat do świadomej rezygnacji z niego, w celu podkreślenia samego obiektu zdjęcia. Oba rozdziały uzupełnione zostały także kilkoma studiami konkretnych przypadków, ukazujących w jaki sposób świadomie organizowano warstwę kolorystyczną zdjęć, w zależności od charakteru fotografowanego miejsca lub chęci wywołania określonego wrażenia u oglądających.
Korzystanie z "Koloru" ułatwia zamieszczony na końcu indeks oraz słowniczek pojęć i haseł. Na pochwałę zasługuje nie tylko wartość merytoryczna i edukacyjna, ale także wysoki poziom edytorski tego wydawnictwa, który zachęca wprost do obcowania z książką i kształtuje wrażliwość estetyczną. Niestety, nie wszyscy wydawcy przywiązują do tego wagę, a właśnie w przypadku publikacji przeznaczonych dla osób interesujących się fotografią ma to wcale niebagatelne znaczenie.

Dla kogo ta książka?
Chciałoby się powiedzieć: dla każdego i obowiązkowo, a szczególnie teraz, gdy jesienne kolory za oknem aż proszę się o uwiecznienie na zdjęciu. Świadomość istnienia reguł rządzących tworzeniem harmonijnych kolorowych obrazów i umiejętność ich stosowania w praktyce wydaje się nie do przecenienia w świecie zdominowanym przez jaskrawe barwy neonów, szyldów, reklam i billboardów. Być może to właśnie oryginalny sposób organizacji warstwy kolorystycznej stanie się wyznacznikiem naszego własnego fotograficznego stylu lub przynajmniej wyraźnym wyróżnikiem naszych zdjęć. Warto sięgnąć po tę książkę, zapewniam, że Cię nie znudzi, a z pewnością otworzy szerzej Twoje oczy i pozwoli bardziej świadomie szukać i budować ciekawe kadry.


Michael Freeman – światowej sławy fotograf i pisarz – jest autorem ponad 20 cieszących się popularnością książek. Specjalizuje się w fotografii podróżniczej, architekturze oraz sztuce Azji. Popularność w dużej mierze zawdzięcza stosowaniu efektów specjalnych. Od wielu lat jest czołowym fotografem magazynu Smithsonian, pracował również dla wydawnictw Time-Life Books, Reader’s Digest, GEO i National Geographic.

Tytuł: Kolor. Profesjonalna fotografia cyfrowa
Tytuł oryginału: Digital Photography Export – Colour
Autor: Michael Freeman
Wydawnictwo: G + J RBA
Format, oprawa: 210 x 230 mm, miękka
Liczba stron: 160
Data wydania: marzec 2008
ISBN: 978-83-60006-64-1
Cena: 49 zł

Zobacz także:
Recenzja: Bryan Peterson, "Czas naświetlania bez tajemnic"
Recenzja: Marek Sutkowski, "Nikon System tradycyjny i cyfrowy"
Recenzja: Michael Freeman, "Krajobrazy i przyroda"
Recenzja: Michael Freeman, "Fotografia zbliżeniowa"
Recenzja: "Sekrety cyfrowej ciemni Scotta Kelby’ego"
Recenzja: Album: "AKT – naucz się fotografować kreatywnie"
Recenzja: Bryan Peterson, "Ekspozycja bez tajemnic"
Recenzja: Guy Edwardes, "Krajobrazy – 100 rad i pomysłów"
Recenzja: Rostislav Stach, "Fotołowy – naucz się fotografować zwierzęta na łonie natury”
Recenzja: "Sekrety mistrza fotografii cyfrowej. 195 ujęć Scotta Kelby'ego" – o robieniu zdjęć praktycznie
Recenzja: Marek Górecki, "10 projektów w cyfrowej ciemni fotograficznej"
Recenzja: Roderick Macdonald, "Akty. Fotografia cyfrowa dla profesjonalistów."