Lustrzanka cyfrowa
W dobie tradycyjnej fotografii lustrzanka uważana była za typ aparatu odpowiedni zarówno dla amatorów, jak i profesjonalistów. Obecnie poziom cen tej grupy aparatów pozwala na ich zakup niemal każdemu.
Decydując się na lustrzankę cyfrową powinniśmy pamiętać, że tego typu aparat wymusza nieco inną filozofię użytkowania. Kompakt jest – zresztą zupełnie zgodnie z nazwą – kompletnym urządzeniem zamkniętym w jednym małym pudełku. Lustrzanka natomiast to korpus (ang. "body") plus system wymiennych obiektywów o różnych ogniskowych i świetle, lamp błyskowych, akcesoriów i innych dodatków. Kompakt ma się sprawdzić w jak największej liczbie sytuacji w jakich przyjdzie nam fotografować. Lustrzankę "konfiguruje się" pod konkretne zastosowania. Inny obiektyw do zdjęć makro, inny do pejzażu, jeszcze inny do portretu – w ten sposób myślą właśnie zawodowcy.
W rękach osoby początkującej lustrzanka będzie funkcjonowała inaczej niż u zawodowego fotografa. Zwykle tuż po zakupie zadowolimy się obiektywem dołączonym do korpusu w zestawie. Jeśli zamierzamy fotografować motywy, do których z różnych powodów nie będziemy mogli podejść by wykonać zdjęcie, konieczny będzie drugi obiektyw, tzw. "teleobiektyw". I dopiero w tym miejscu zaczyna się prawdziwa swoboda wyboru. Kupując lustrzankę możemy bowiem zrezygnować z proponowanego przez producenta zestawu i zdecydować się na sam korpus oraz wygodny – ale nie koniecznie zapewniający najwyższą jakość fotografii – obiektyw pokrywający bardzo szeroki zakres ogniskowych (tzw. hyperzoom pracujący w zakresie np. 18–135 lub 18–200 mm). Zamiast obiektywu lub obiektywów z zestawu (tzw. "kit") możemy od razu dokupić droższe "szkła", pracujące w podobnym zakresie ogniskowych, lecz jaśniejsze i gwarantujące wysoką jakość obrazu.

Wybierając lustrzankę zwracamy uwagę na:

• Rozdzielczość obrazu: oferowane obecnie lustrzanki zapisują zdjęcia o rozdzielczości ponad 16 megapikseli. W zastosowaniach nieprofesjonalnych ten parametr nie ma aż tak istotnego znaczenia, bowiem już z 6-megapikselowego obrazu bez problemu wykonamy powiększenie 30 x 45 cm.
• Wizjer optyczny: zdecydowana większość lustrzanek (wyjątkiem są niektóre Olympusy oraz Panasonic Lumix L1) umożliwia kadrowanie obrazu wyłącznie przez wizjer optyczny, a nie za pomocą znajdującego się z tyłu obudowy wyświetlacza LCD, dlatego istotne jest aby sprawdzić czy wizjer będzie nam odpowiadał. Kontrolujemy też czy dostępna korekta dioptryczna w wystarczającym stopni skompensuje ewentualną wadę wzroku.
• Autofokus czyli układ automatycznego nastawiania ostrości: funkcja ta oferowana jest przez wszystkie bez wyjątku lustrzanki cyfrowe. Różnice sprowadzają się do liczby aktywnych punktów AF (zwykle od 3 do 11), dzięki którym ostrość może być nastawiana i śledzona nie tylko w centrum kadru, ale również po bokach. Najistotniejszy jest punkt środkowy, jednak dodatkowe dostępne pola AF mogą okazać się nieocenione w niektórych sytuacjach (głównie przy fotografowaniu dynamicznie zmieniających się scen).
• Ekran LCD: służyć będzie przede wszystkim do oceny poprawności wykonanych ujęć. Większy ekran to lepszy komfort pracy, jednak ten element aparatu nie jest aż tak istotny, jak w kompaktach.
• Ergonomia, dopasowanie aparatu do dłoni, rozmieszczenie przycisków i pokręteł: to bodaj najistotniejszy zestaw parametrów w grupie urządzeń amatorskich. Tak naprawdę większość modeli jest bardzo zbliżona funkcjonalnie, a różnicuje je przede wszystkim wygoda użytkowania, bynajmniej nie rozumiana w sposób obiektywny. Są aparaty większe, mniejsze, o uchwycie mniej lub bardziej wygodnym. Połączenie małego korpusu (np. Canon EOS 100D ) z dużą dłonią może oznaczać frustrację z powodu braku wygody. Wybierając lustrzankę trzeba przymierzyć ją do dłoni, a następnie do oka. W tym wypadku stwierdzenie, że powinniśmy wybrać aparat, który najbardziej będzie pasował do naszych cech anatomicznych – chodzi przede wszystkim o rozmiar dłoni i palców, jest głęboko uzasadnione.
  
  

  Canon EOS 100D jest małą lustrzanką klasy podstawowej z matrycą APS-C. Lekki i zwarty korpus o wymiarach 116,8 x 90,7 x 69,4 mm i wadze 407g zawiera wizjer optyczny i duży ekran dotykowy o przekątnej 7,7 cm.

  
  
• Stabilizacja obrazu w korpusie: funkcja o podobnym przeznaczeniu jak w aparatach kompaktowych, dostępna w korpusach niektórych producentów (Olympus, Pentax, Sony). Jej przydatność zależy od warunków w jakich przyjdzie nam fotografować, ma jednak tę zaletę, że działa z każdym używanym obiektywem. Istnieje też mechanizm stabilizacji obrazu w obiektywie (stosowany przez Canona i Nikona), jednak w tym przypadku, by z niej skorzystać konieczne będzie kupno odpowiednich rodzajów obiektywów, zwykle drogich.
• Automatyczne czyszczenie matrycy (przy pomocy ultradźwięków bądź mechanicznego poruszania matrycą): podczas zmiany obiektywu, do komory z lustrem, migawką i matrycą mogą dostać się różne zabrudzenia typu kurz czy pyłki. Mechanizm oczyszczania jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania aparatu.
• Filmowanie: od 2008 roku, kiedy na rynek weszła pierwsza lustrzanka umożliwiająca zapis filmów – Nikon D90 – producenci zaczęli umieszczać tą funkcję w swoich aparatach. Dziś jest ona standardem w większości nowoczesnych modeli lustrzanek. Kupując aparat zyskujemy więc także kamerę o całkiem dobrej jakości nagrywania.

Nikon D600 to tzw. model popularny, stworzony z myślą o wymagających amatorach. Pozwala tworzyć filmy w rozdzielczości Full HD (1080p) w formacie 30p, 25p i 24p, z opcjonalnymi prędkościami 60p, 50p i 25p przy 720p. Maksymalna długość filmów w rozdzielczości Full HD wynosi 29 minut i 59 sekund

Kompakty z wymiennym obiektywem
Rynek bezlusterkowców, czyli kompaktów z wymienną optyką, stale się poszerza. Jeszcze kilka lat temu nikt nie spodziewał się, że aparaty bez lustra staną się konkurencją dla lustrzanek. Dziś sytuacja się zmienia. Ceny starszych modeli bezlusterkowców spadają, pojawia się coraz więcej obiektywów. Aparaty te kuszą mniejszymi rozmiarami, przez co nadają się do noszenia przy sobie na co dzień. Obecnie każdy z wiodących producentów sprzętu fotograficznego ma swój system bezlusterkowy.
Czym jest bezlusterkowiec? Można go porównać do kompaktowej lustrzanki. Dla niektórych wychowanych na lustrzankach użytkowników brak wizjera optycznego w bezlusterkowcach może być poważną wadą.

Nikon bezlusterkowce do swojej oferty dodał dopiero 1,5 roku temu, wypuszczając na rynek nowy system Nikon 1. Na tegorocznych na targach CES Nikon zaprezentował dwa aparaty kompaktowe z wymiennymi obiektywami – Nikona 1 J3 (na zdjęciu) i Nikona 1 S1.

Decydując się na kupno aparatu kompaktowego z wymienną optyką należy zwrócić uwagę na tych producentów, którzy oferują duży wybór obiektywów. Wybrany przez Ciebie aparat będzie przydatny, jeśli można do niego dobrać współpracujące obiektywy, akcesoria i dodatki. Obecnie najbardziej rozbudowany system bezusterkowy tworzy Olympus. Kupując aparat PEN zyskamy dostęp do całego systemu fotograficznego, który w najbliższych latach z pewnością będzie rozwijany. O nowościach wśród aparatów bez lustra przeczytasz więcej w naszym artykule.

Zobacz film, dokumentujący przeprowadzony przez nas test aparatu z wymienną optyką: Olympusa PEN E-PL1.

O poszczególnych systemach bezlusterkowych przeczytasz w naszym poradniku kupującego:
• Obiektywy i akcesoria dla aparatów systemu NIKON 1
• Nikon 1 V1
• Sony NEX
• Olympus PEN

Powracający dylemat
Kompakt, lustrzanka, czy bezlusterkowiec? To pytanie, na którą tak naprawdę nie ma prostej odpowiedzi. Jedno jest pewne - w celach rekreacyjnych bądź wypoczynkowych nikt nie chciałby dźwigać kilkukilogramowego plecaka ze sprzętem fotograficznym. Lustrzanka zapewnia wprawdzie sporą wszechstronność i subiektywnie rozumianą wygodę pracy, jednak kiedy istotą wyjazdu jest odpoczynek, a nie praca, może stać się prawdziwą kulą u nogi. Ciężki i drogi sprzęt zniechęca do ciągłego noszenia przy sobie. A przecież to właśnie w trakcie wakacyjnych podróży ma się najwięcej okazji do fotografowania, a więc i możliwości zrobienia niepowtarzalnych zdjęć. Bezlusterkowce oferują wszystkie zalety kojarzone z lustrzanką, takie jak możliwość samodzielnego decydowania o parametrach ekspozycji obrazu, a wszystko to przy zachowaniu kompaktowych rozmiarów i prostoty obsługi, jaką charakteryzują się tradycyjne kompakty.

Zobacz także:
TEST: Sony NEX-7 – bezlusterkowiec dla wymagających
Sony NEX – system nie tylko fotograficzny
TEST: Sony NEX-5N – udana modernizacja
TEST: Olympus PEN E-P3 - alternatywa dla lustrzanki
Sony Alpha NEX-5N: pierwsze wrażenia i zdjęcia testowe
Olympus PEN - to już system...
Olympus PEN E-PL1 – na co dzień i w podróży
Obiektywy i akcesoria do aparatów Sony NEX-3 i NEX-5
Sony NEX: Świetna zabawa i kreatywna fotografia dla każdego
Sony NEX: Aparat na każdą okazję – kieszonkowa lustrzanka i kamera w jednym
TEST: Olympus PEN E-PL1 - pierwsze wrażenia, pierwsze zdjęcia
TEST: Panasonic Lumix DMC-GF1, Olympus PEN E-P1 oraz PEN E-P2, czyli 4/3 w wydaniu naprawdę mikro
Olympus PEN E-P1 – codzienna przyjemność fotografowania (film)
Pierwsze wrażenia i zdjęcia testowe: Olympus PEN (E-P1) – fotografowanie znów sprawia radość!
TEST: Panasonic LUMIX DMC-G1 – kompakt z wymienną optyką po raz pierwszy