Wystawa, zrealizowana w ramach Polsko-Gruzińskiego Festiwalu Kultury, jest jedną z największych prezentacji współczesnej fotografii gruzińskiej, jakie zorganizowano na terytorium Polski. Gruzja, jak wiele europejskich krajów, w 2018 roku celebruje stulecie niepodległości. To jeden z elementów wskazujących na fakt, że Gruzja poprzez swoją historię i wydarzenia napędzane przez wspólne zasady demokratyczne, przynależy do europejskiej wspólnoty.

Aby zrozumieć napięcie w gruzińskiej sztuce, bardzo ważne jest uchwycenie kontekstu kraju umiejscowionego między granicami Europy i Azji. Jego położenie przez wieki przyciągało inne kraje i przyczyniło się do ich politycznego i ekonomicznego zainteresowania Gruzją.

Fotografia, pomimo silnych ruchów propagandowych, pozostaje najbardziej przekonującym medium ilustrującym rzeczywistość i ukazującym fakty historyczne. Celem wystawy "Fragmenty Gruzji" jest prezentacja ważnych momentów historycznych za pomocą gruzińskiej fotografii, które pokazują wspólnotę tego kraju w trudnych czasach. Zaprezentowane prace wykonane są przez różnych fotografów dokumentalistów, którym udało się uchwycić historię i rozwój tego kraju. Ci fotografowie reprezentują trzy pokolenia, zaczynając od ery sowieckiej aż do teraźniejszości.

fot. Arestakes Shaanyan

Arestakes Shaanyan
Naszą prezentację warto zacząć od wprowadzenia starych zdjęć miasta Batumi wykonanych przez Arestakesa Shaanyan. Fotograf ormiańskiego pochodzenia stworzył zadziwiający cykl fotografii Batumi z lat 30. XX wieku. Wtedy Batumi było miastem portowym zamieszkanym przez różne społeczności, takie jak żydowskie, ormiańskie, rosyjskie, tureckie, które zostały uchwycone na jego zdjęciach. Kolekcja została udostępniona przez prywatnego właściciela.

fot. Yuri Mechetov

Yuri Mechitov
Yuri Mechitov to artysta i fotograf dokumentalny, który rozpoczął swą karierę na początku lat 70., zainspirowany przez słynnego reżysera filmowego Sergeya Parajanova. Oprócz bycia reżyserem, Parajanov był wspaniałym artystą o wielkim wpływie na życie kulturalne Tbilisi. Jego dom był zawsze pełen gości – słynnych międzynarodowych i lokalnych artystów. W tamtych czasach stworzył wyjątkową wyspę, służącą za źródło inspiracji dla współczesnych artystów w Gruzji oraz promującą ich osobisty i artystyczny rozwój. Jego wpływ przekracza granice państw i przedziały czasowe, a Yuri Mechitov był jedną z tych osób silnie przez niego zainspirowanych.

fot. Valery (Sasha) Mitiashvili

Valery (Sasha) Mitiashvili
Kolejny artysta, Valery (Sasha) Mitiashvili, przez prawie pięćdziesiąt lat pracował głównie jako fotograf dokumentalny w gazecie "Sowiecka Adżaria". Jego olbrzymie archiwum jest jednym z unikatowych i dostępnych materiałów dokumentalnych, dzięki którym możemy obserwować, dzielić wartości i wyobrazić sobie czasy Związku Radzieckiego, zwłaszcza w rejonie Adżarii.

Zupełnie inne jest pokolenie młodych gruzińskich fotografów: pomimo iż brakuje w naszym kraju dobrych szkół fotograficznych, wciąż próbują oni odnaleźć swoją własną drogę ekspresji i wyrażenia tego, czego do tej pory nauczyła ich historia Gruzji. Najlepszymi przykładami kierunków, jakimi podążają młodzi twórcy są: Natela Grigaashvili, Giorgi Nakashidze oraz Daro Sulakauri. Artyści ci reprezentują różne aspekty Gruzji w swój unikalny sposób, próbując przedstawić rzeczywistości istniejące w tym kraju. Kraju, który często celebruje odmienność.

fot. Natela Grigalashvili

Natela Grigalashvili
Natela Grigalashvili jest prawdopodobnie jednym z najbardziej aktywnych fotografów w Gruzji. Głównym przedmiotem jej zainteresowań są gruzińskie wioski i ich mieszkańcy. Podróżuje na peryferia, do górzystych części kraju, zamieszkuje z mieszkańcami wiosek i wraz ze zdobyciem ich zaufania, tworzy wyjątkowe foto-opowieści o ich życiu.

Daro Sulakauri
Darlo Sulakauri jest skoncentrowany głównie na przedstawianiu problemów społecznych i innych problemowych kwestii, takich jak małżeństwa z nieletnimi dziewczynkami na wiejskich terenach Gruzji lub seria dokumentów zatytułowana "Czarne złoto" o starych górnikach w mieście Chiatura

fot. Giorgi Nakashidze

Giorgi Nakashidze
Fotografie Giorgi Nakashidze stanowią odpowiedzi na trwające procesy zachodzące w kraju, zaczynając od codziennego życia w mieście aż do wyróżniających się starożytnych tradycji. Jego cykl fotografii na temat zachowanej od trzystu lat gry w piłkę zwanej Lelo Burti stała się najbardziej rozpoznawalnym dziełem wśród jego twórczości. Lelo to stara, dostępna dla wszystkich gra w piłkę (podobna do rugby), która rozgrywana jest w regionie Gruzji zwanym Guria, a dokładniej w wiosce Shukhuti. Górna i dolna część wioski staje przeciwko sobie podczas gry. Dawniej wierzono, że zwycięska drużyna zapewni wiosce lepsze plony, ale w dzisiejszych czasach, po zakończeniu meczu, zwycięska drużyna decyduje na czyj grób położyć piłkę. Jest to rodzaj pewnej rytualnej ofiary. Nawet dziś, spacerując po cmentarzu w tej wiosce, można zobaczyć wiele piłek Lelo położonych na grobach.

Dzięki zaprezentowanemu dyskursowi trzech pokoleń gruzińskich fotografików oraz pasji artystów (szczególnie młodych, którzy mimo współpracy z różnymi międzynarodowymi agencjami, wciąż są silnie zmotywowani, by – zgodnie ze swoimi korzeniami – pracować i tworzyć w Gruzji) można stwierdzić, że mimo trudnej historii kraju utrzymano silne podstawy tożsamości narodowej, ugruntowane przez artystyczne i intelektualne wartości. Wystawa zatem stanowi odpowiedź na pytanie, jak to się stało, że małe, nękane przez najeźdźców państwo może świętować sto lat swojej niepodległości.

Zobacz także:
Wystawa zdjęć ''Monalli dolls – lalki z pasji i miłości''
Wystawa zdjęć Wojciecha Plewińskiego ''Italia 1957''
Jacqueline Livingston. W cieniu feminizmu. Na obrzeżach sztuki amerykańskiej lat 60. i 70. XX w.
Wystawa "Hermetyczność" Natalli Piatkevich
Wystawa ''Skały i piaski. Fotografie z siedmiu kontynentów''
Wystawa Zenona Harasyma ''Spojrzenie obok siebie. Street photography''
Wystawa "Glastonbury" Jana Lecha
Wystawa Tomasza Tomaszewskiego "Wszystko może być wszystkim"
Wystawa "Żużel w sztuce"
Wystawa zdjęć Ryszarda Karczmarskiego "Kamera w podróży"
Wystawa fotografii otworkowej "Podróż i inne radości życia"
Wystawa Krzysztofa Gierałtowskiego pt. "Wigry nasze Wigry"
Wystawa "W poszukiwaniu koloru" Włodzimierza Kałdowskiego
Wystawa "Ślady naszych śladów" Marcina Sudzińskiego