Pięknie rozmyte tło i ostry pierwszy plan – oto zalety korzystania ze sprzętu fotograficznego umożliwiającego robienie zdjęć z niską głębią ostrości. Właściwe wykorzystanie tego elementu umożliwia wykonywanie ujmujących portretów oraz pasjonujących zdjęć makro i zbliżeniowych. Panowanie nad głębią ostrości to również jeden z podstawowych i najważniejszych "stopni wtajemniczenia" na drodze do zostania świadomym i kreatywnym fotografem. Na temat ten powstało również wiele mniej lub bardziej udanych publikacji – na łamach portalu Fotografuj.pl zagadnienie to przybliżył w przystępny i interesujący sposób Marcin Pawlak w artykule Głębia ostrości w praktyce i w teorii, do którego serdecznie zapraszamy.

Przykład zdjęcia, w którym do sportretowania dumnego masajskiego wojownika wykorzystano głębię ostrości obejmującą wyłącznie fotografowaną postać.

Niestety, stopień w jakim możemy wykorzystywać opisane w rozmaitych poradnikach fotograficznych techniki związane z komponowaniem kadru za pomocą ostrych i nieostrych obszarów zależą w dużej mierze od sprzętu, jakim dysponujemy. Najczęściej spotykane wśród amatorów fotografowania aparaty kompaktowe odznaczają się znacznie większą głębią ostrości niż droższe i bardziej zaawansowane lustrzanki cyfrowe. Jeżeli nasz aparat należy do tej pierwszej grupy i maksymalne otwieranie przysłony (o ile w ogóle mamy wpływ na jej ustawienie) nie daje oczekiwanych efektów, możemy zrobić dwie rzeczy: odsunąć się od fotografowanego obiektu i zwiększyć jak najbardziej ogniskową (co nie zawsze jest możliwe ze względów technicznych) lub "zmniejszyć" głębię ostrości w Photoshopie.
UWAGA: Prezentowany warsztat podzielony został na trzy części: omówienie teoretyczno-praktyczne problemu, z którymi mamy tutaj do czynienia oraz dwa przykłady edycji konkretnych fotografii. Zdjęcia te są "rzeczywiste" w tym sensie, iż zostały one wykonane klasycznym kieszonkowym aparatem kompaktowym jako typowe fotografie pamiątkowe (lecz mimo to z dbałością o podstawowe zasady kompozycji). Nie jest moją intencją prezentowanie metod zamieniania nieudanych zdjęć w udane za pomocą Photoshopa – tego się zrobić nie da. Pragnę natomiast pokazać, że w pewnych sytuacjach za pomocą programu do edycji obrazu można w całkiem niezły sposób zasymulować to, czego nie udałoby nam się uzyskać za pomocą posiadanego sprzętu fotograficznego.

Po co i w jakim stopniu?
Kiedy zatem może nam zależeć na wprowadzeniu do zdjęcia "cyfrowej głębi ostrości"? Przyczyn może być kilka. Pierwsza i najbardziej oczywista to sytuacja, w której chcemy wyodrębnić ze zdjęcia pierwszy plan – obiekt lub fotografowaną osobę. Może to być pożądane szczególnie wówczas, gdy tło jest nieuporządkowane lub np. z głowy osoby na pierwszym planie "wyrasta" drzewo lub słup latarni. W podanym poniżej przykładzie (który jest również jednym ze zdjęć wykorzystanych w naszym warsztacie) pierwszy plan i tło praktycznie zlały się w jedną, barwną mozaikę.

Typowe zdjęcie pamiątkowe wykonane kompaktem: dobrze skomponowany pierwszy plan i bałagan w tle. Niestety, z uwagi ogromną głębię ostrości aparatów tego typu przy wykorzystanej ogniskowej, efekt rozmytego tła można uzyskać jedynie cyfrowo.

Inna, dość typowa sytuacja zdarza się niekiedy wówczas, gdy przygotowujemy zdjęcie do prezentacji internetowej i musimy je pomniejszyć do niewielkich rozmiarów (zazwyczaj nie przekraczających 800 pikseli na dłuższym boku fotografii). Postrzeganie obiektów jako ostrych lub nieostrych zależy w dużej mierze od rozmiarów oglądanej przez nas fotografii – po silnym pomniejszeniu zdjęcia może się okazać, że tło, które oglądane w trybie pełnoekranowym było lekko rozmyte (w przypadku większości aparatów kompaktowych uzyskanie większego stopnia rozmycia, czyli tzw. bokehu graniczy z niemożliwością), teraz nagle stało się równie ostre, co uwieczniona na pierwszym planie osoba lub przedmiot.

Oryginalne zdjęcie pomniejszone do rozmiarów umożliwiających publikację go w Internecie zatraciło zróżnicowanie ostrości pomiędzy pierwszym planem, a tłem. Subtelna korekta w Photoshopie może w tym przypadku przynieść naprawdę dobre rezultaty.

Ważne jest jeszcze przed rozpoczęciem edycji zdjęć przeanalizowanie zdjęcia pod kątem złożoności obiektu na pierwszym planie. Może to zadecydować o tym, czy w ogóle powinniśmy się za całą pracę zabierać. Może się bowiem okazać, że liczba detali, które chcemy zachować jest tak duża, że ogrom wykonanej pracy znacznie przewyższy uzyskane efekty. Decyzja w tej sprawie należy tylko i wyłącznie do nas.