Barwy ciepłe i chłodne
Najprostszy i najstarszy znany podział kolorów, to kolory ciepłe (czerwienie, żółcie, purpury) i chłodne (błękity, zielenie, turkusy). Jak już wspominaliśmy kiedyś w artykule na temat balansu bieli i temperatury barwowej, określenie "barwa ciepła" lub "barwa jasna" nie ma zbyt wiele wspólnego z rzeczywistą temperaturą. Można wręcz powiedzieć, że z punktu widzenia zjawiska temperatury barwowej jest dokładnie odwrotnie.

Ciepłe kolory wzmagają na zdjęciu wrażenie ruchu i przyciągają uwagę. Wykorzystali to również twórcy uwiecznionego spektaklu ulicznego – sfotografowany chłopiec gra bardzo żywą i ruchliwą postać. Wrażenie to potęguje noszony przez niego błyszczący, obszyty złotem strój.

Najprościej mówiąc, kolory ciepłe mają tendencję do ożywiania fotografii, nadawania jej większej dynamiki, podczas gdy zimne uspokajają zdjęcie i zamrażają ruch. Warto to wykorzystać w sytuacji, gdy zależy nam na nadaniu naszej fotografii odpowiedniego nastroju: akcji i dynamiki, lub wręcz przeciwnie – spokoju, ciszy i melancholii. Powiązanie barw z określeniami dźwiękowymi jest tutaj niebezpodstawne. Żywe, ciepłe i jaskrawe kolory są bowiem często nazywane "głośnymi", lub "krzykliwymi", podczas gdy zimne są postrzegane jako "ciche".
Jeżeli jednak z jakiegoś powodu zależy nam na uwiecznieniu na zdjęciu cieplejszych barw w mało agresywny sposób, wystarczy że zmniejszymy ich nasycenie. Zdjęcie o pastelowej kolorystyce, jeżeli tylko jest poprawnie skomponowane, odznacza się znacznie cichszym i spokojniejszym nastrojem, niż takie, na którym kolory są jaskrawe i kontrastujące.

Zimowe krajobrazy często są przedstawiane w odcieniach błękitu. Często jest to błąd związany z niewłaściwym ustawieniem balansu bieli, lecz niekiedy może być to też dobry sposób na podkreślenie panującej tam ciszy oraz samotności sportretowanego człowieka na zaśnieżonym, górskim szlaku.

Nieco inną kwestią jest obecność na zdjęciach elementów odmiennych pod względem temperatury kolorystyki od reszty zdjęcia. Detale takie będą stanowiły naturalny kontrast w stosunku do reszty zdjęcia i umiejętnie wykorzystane mogą je bardzo ożywić. Zdjęcia tego typu uzyskać możemy na dwa sposoby. Pierwszy, oczywisty polega na wybraniu obiektu i tła o określonych kolorach, np. czerwonego lub żółtego kwiatu na tle błękitnego nieba - sytuacja taka jest jasna i nie wymaga specjalnego komentarza.
Drugim, często spotykanym przypadkiem są zdjęcia, w których kadrze znalazły się źródła światła lub przedmioty oświetlone światłem o skrajnie różnej temperaturze barwowej. Typowym przykładem takiego zdjęcia jest nocny portret domu w którego oknach świeci się światło – na tle zimnego zmroku nocy blask żarówki będzie wydawał się bardzo ciepły, wręcz zapraszający do wejścia.

Typowe wykorzystanie źródeł światła o różnej temperaturze barwowej w celu uzyskania na zdjęciu nastrojowej gry barw. Zimny nocny krajobraz kontrastuje z blaskiem światła w oknach schroniska i jarzącą się daleko na horyzoncie łuną pochodzącą z większych skupisk ludzkich.

Pamiętajmy jedynie, że w tego typu zestawieniu kolory ciepłe zawsze będą przejawiały tendencję do dominowania i wypierania z kadru zimnych. Z tego powodu kombinacja niewielkiego elementu o ciepłej barwie na chłodniejszym tle będzie interesująca z punktu widzenia odbiorcy, natomiast w sytuacji odwrotnej niewielki, chłodny detal najczęściej pozostanie niezauważony na cieplejszym i jaskrawym tle.