"Łemkowyna" to podróż wgłąb historii i po obszarach współczesności. Wybijającym się elementem, obecnym na co trzeciej z prezentowanych fotografii jest krzyż. Krzyż ma znaczenie wielorakie, jest oczywiście symbolem śmierci, ale także odradzającego się życia i nadziei. Prawosławny krzyż Łemków – trzybelkowy, jak pisał Petro Murianka "rozpięty na siedem stron świata z krzykiem wiatru w drzazgach (…)" jest kotwicą łemkowskiej tożsamości narodowej, świadectwem przynależności do ziemi, pamięcią zbiorową, rękojmią dziedzictwa. Dlatego, nierzadko ukwiecony, zadbany i otoczony prowizorycznym płotkiem, traktowany jest jak unikatowe, drogocenne dzieło chronione w depozycie muzealnym.

''Łemkowyna'' fot. Zbigniew Podsiadło

Oprócz wątków martyrologicznych Zbigniew Podsiadło udokumentował życie codzienne Łemków. Materiał to tym cenniejszy, że tradycyjne łemkowskie chyże przeżywają ostatni moment swojej bytności. Znamienną cechą Beskidu Niskiego uchwyconą obiektywem artysty są liczne cerkwie, których kopuły wpisały się w krajobraz okolicy na równych prawach z porozrzucanymi snopami siana, zmęczonymi twarzami prostych ludzi, pasącymi się leniwie krowami i licznymi kapliczkami.

''Łemkowyna'' fot. Zbigniew Podsiadło

"Łemkowyna" jest pierwszą tak obszerną prezentacją fotografii poświęconej krainie Łemków, którą jest Beskid Niski. Przez lata temat Łemków nie funkcjonował w oficjalnej świadomości. Ostatnie lata przynoszą długo wyczekiwaną odwilż, i chyba, jak to często bywa po zakończeniu "zmowy milczenia" - modę na Łemków i Łemkowszczyznę. Powstają opracowania naukowe, stowarzyszenia i festiwale. W kontekście jednak niebezpieczeństwa jakie niesie ze sobą próba uczynienia z dziedzictwa Łemków towaru popkultury, bezpretensjonalna i uczciwa fotografia Zbigniewa Podsiadło jest perełką.

''Łemkowyna'' fot. Zbigniew Podsiadło

Tam sam autor, Zbigniew Podsiadło mówi o swojej wystawie: ''Łemkowyna to w miejscowym dialekcie nazwa regionu obejmującego tereny Beskidu Niskiego, a zamieszkałego przez ludność o odrębnej kulturze i języku. Istotną rolę w kształtowaniu świadomości i kultury Łemków odegrał Kościół wschodni - prawosławny i grekokatolicki. Mimo tragedii wojen i akcji masowych wysiedleń, Łemkowie zachowali świadomość grupową, co pozwala im kultywować swe tradycje oraz szeroko propagować bogaty dorobek kulturalny. Chciałbym, aby prezentowana wystawa stała się przyczynkiem do zrozumienia historii Łemków. Pragnąłem w zdjęciach zawrzeć niepowtarzalny klimat tych terenów, z ich wielokulturową tradycją, a jednocześnie zwrócić uwagę odbiorcy na ciężką dolę (i tak już bardzo doświadczonych przez historię) współcześnie mieszkających tu ludzi''.

''Łemkowyna'' fot. Zbigniew Podsiadło

Zbigniew Podsiadło to ważna postać polskiej fotografii artystycznej. U podstaw myślenia o fotografii znajdujemy u artysty przekonanie, że głównie jej czarno- biała wersja jest w stanie sprostać oczekiwaniom jego wizji. Konsekwentne unikanie koloru to nie jedyna charakterystyczna cecha zdjęć Zbyszka Podsiadło. Wizytówką jego twórczości jest także elegancja. Przejawia się ona nie tyle poprzez temat, ile przez zastosowanie harmonijnych proporcji oraz szlachetnie wyważonych kontrastów pomiędzy ukochaną czernią i bielą. Fotografia Zbyszka Podsiadło posiada jeszcze jedną wyróżniającą cechę. Brak w nich nieznośnej "oczywistości", która najczęściej przejawia się w przedstawieniu tematu poprzez pokazanie jedynie ikony funkcjonującej w danej kulturze, symbolu tak jednoznacznego, że zamyka perspektywę patrzenia na dalszy plan. Takie traktowanie tematu jest może intrygujące, lecz poprzez wyrwanie z kontekstu może stać się przekłamane.

''Łemkowyna'' fot. Zbigniew Podsiadło

''Łemkowyna'' fot. Zbigniew Podsiadło

''Łemkowyna'' fot. Zbigniew Podsiadło

''Łemkowyna'' fot. Zbigniew Podsiadło

''Łemkowyna'' fot. Zbigniew Podsiadło

''Łemkowyna'' fot. Zbigniew Podsiadło

''Łemkowyna'' fot. Zbigniew Podsiadło

''Łemkowyna'' fot. Zbigniew Podsiadło

Zbigniew Podsiadło - urodzony w 1955 roku. Mieszka i pracuje w Sosnowcu. Członek Związku Polskich Artystów Fotografików. Obecnie prezes Okręgu Górskiego ZPAF. Wielokrotny laureat najważniejszych konkursów i wystaw fotograficznych. Wyróżniony: Medalem 150-lecia Fotografii, Złotą Odznaką Polskiej Federacji Stowarzyszeń Fotograficznych, Odznaką Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Zasłużony Dla Kultury Polskiej. Członek Rady Fundacji CENTRUM FOTOGRAFII. Członek Rady Programowej Centrum Sztuki - ZAMEK SIELECKI. Laureat Artystycznej Nagrody miasta Sosnowca w 2010 roku. Brał udział w ponad dwustu wystawach międzynarodowych i krajowych. Medale i nagrody na wystawach w Zagrzebiu, Singapurze, Rio de Janeiro, Budapeszcie, Moskwie, Madrycie, Pekinie, San Francisco, Berlinie. Uczestnik i organizator plenerów i sympozjów artystycznych. Opiekun Artystyczny Stowarzyszenia Miłośników Fotografii w Sosnowcu.

Gdzie: Galeria Fotografii MCK
Adres: Ostrowiec Świętokrzyski, Aleja 3 Maja 6
Kiedy: od 21 lipca do 23 sierpnia 2014 r.
Strona WWW: www.fotoklub.galeria-mck.pl

Zobacz także:
Eroica w Kinie pod Minogą
Tamrac Mirage 4 – kompaktowy plecak dla fotografa
Uchwyć lato w kadrze i zgarnij nagrody
Niezwykłe akcesoria szkolne ze zdjęciem
Konkurs fotograficzny "25 lat wolności gospodarczej"
Wyjątkowo szybka i mała - najnowsza pamięć USB mniejsza niż moneta!
Wieczór u Tekli i finisaż wystawy Wojciecha Zamecznika
Wystawa Wobec Miejsca i Czasu... IV - ŚWIADOMOŚĆ, PRZEMIANY, RZECZYWISTOŚĆ
Droga przez Polskę - wystawa w Starej Galerii ZPAF
STAREMIASTOBAHNHOF - Wystawa Rodrigo Martí i Elli Tetrault
Wystawa fotografii Aleksandry Polkowskiej - Nie śniło się Andersenowi