W warsztacie pt. Korekta tonalna zdjęć w programie graficznym pokazaliśmy, w jaki sposób za pomocą podstawowych narzędzi, dostępnych w każdym programie graficznym skorygować cyfrowo ekspozycję zdjęcia. Co jednak mamy zrobić, jeżeli tylko część fotografii jest nieprawidłowo naświetlona. Zdarza się to często podczas fotografowania scen, w którym kolejne plany są oświetlone w różnym stopniu. Ponieważ ludzki wzrok ma znacznie większą rozpiętość tonalną niż matryca aparatu, tam, gdzie my rozróżniamy jeszcze całą gamę tonów jasnych i ciemnych, na zdjęciu zobaczymy już tylko białe lub czarne plamy. Tak jak w przypadku korekty ekspozycji całej fotografii, możliwe jest też poprawienie fragmentu feralnego zdjęcia. Pokażemy, jak to zrobić, na przykładzie Adobe Photoshopa.

Korekta zdjęć zapisanych w formacie JPEG
Pracę ze zdjęciem rozpoczniemy – jak zazwyczaj – od jego dokładnego przeanalizowania. W naszym przykładzie jest to plenerowa fotografia reporterska z tegorocznej, dziesiątej już, inscenizacji bitwy pod Grunwaldem. Przedstawia ona triumfalny przejazd Wielkiego Mistrza zakonu krzyżackiego, Ulricha von Jungingen przed zgromadzonymi widzami tuż przed rozpoczęciem bitwy.

Zdjęcie zostało wykonane z niewielkiej odległości, z silnym górno-bocznym oświetleniem słonecznym. Sprawiło to, że twarz Wielkiego Mistrza oraz liczne detale jego zbroi skryte są w cieniu. Z kolei koń oraz widownia są dobrze oświetleni.

Obraz ten wybrałem nieprzypadkowo, bowiem problem nierównomiernego oświetlenia pierwszego planu i tła jest najczęściej odczuwany podczas zdjęć plenerowych. Jest to najbardziej kłopotliwe, gdy fotografujemy pod słońce, jednak w takim przypadku najczęściej nie obejdzie się bez doświetlania lampą błyskową. Jednak nasz przykład nadaje się do odratowania, choć pewną trudność może sprawić fakt, że niedoświetlona jest nie tyle cała postać rycerza, a jedynie jego twarz oraz ciemniejsze szczegóły stroju i uzbrojenia.

Poniższa animacja przedstawia nieudane efekty prób korekty ekspozycji zdjęcia. Kolejne obrazy pojawiają się na ekranie w odstępach pięciosekundowych.

Żadna z prostych metod korekty całej fotografii nie dała dobrych rezultatów. Podbijanie ekspozycji spowodowało przepalenia dużych obszarów zdjęcia, a przedefiniowanie punktu szarości za pomocą Poziomów znacznie obniżyło kontrast zdjęcia.

Podbijanie ekspozycji całego kadru skończy się dla zdjęcia dość paskudnie: przepaleniu ulegnie większa jego część, przede wszystkim niebo i białe elementy stroju. Ponadto nie osiągniemy najważniejszego celu: Wielki Mistrz nie stanie się głównym elementem kadru, gdyż nadal będzie on ciemniejszą postacią na jaśniejszym tle (choć już z wyraźnie widoczną twarzą). W najlepszym razie zaś spadnie nam kontrast całej sceny, a zwłaszcza nieba. Zatem nie tędy droga.
Po otwarciu zdjęcia w Photoshopie klikamy prawym przyciskiem myszki warstwę Tło (Background) na panelu Warstwy (Layers) i z menu podręcznego wybieramy opcję Powiel Warstwę (Duplicate Layer). Otrzymana kopia to obszar, na którym będziemy dokonywać zmian, podczas gdy położona poniżej warstwa tła będzie zawierała fragmenty zdjęcia o prawidłowym naświetleniu.

Duplikacja warstwy ze zdjęciem pozwoli nam poddać edycji obszary o prawidłowej i zbyt niskiej ekspozycji, a następnie połączyć je ze sobą za pomocą odpowiedniej maski.

Na panelu z warstwami uaktywniamy nasz obszar roboczy, czyli górną warstwę. Następnie wybieramy z menu opcję Obraz | Dopasowanie | Poziomy (Image | Adjustment | Levels) i w oknie z histogramem przesuwamy w lewo punkt definiujący odcień neutralnej szarości 18% tak, aby odpowiadał nam wygląd wcześniej niedoświetlonych fragmentów sceny. W tym momencie nie zwracamy uwagi na resztę zdjęcia – pojawiające się gdzieniegdzie przepalenia oraz ogólny spadek kontrastu.

Po rozjaśnieniu zdjęcia otrzymujemy kadr, z którego później będziemy wycinać ciemne obszary i łączyć z pierwotnym obrazem.