Zofia Chomętowska, z domu Drucka-Lubecka (1902, Porochońsk – 1991, Buenos Aires). Jedna z najważniejszych i najbardziej aktywnych fotografek dwudziestolecia międzywojennego. Należała do czołówki polskich twórców dostrzegających możliwości aparatu małoobrazkowego. Urodziła się i wychowała na Polesiu, w okolicach Pińska, na terenach leżących dziś poza granicami Polski. Malownicze i niedostępne terytoria oraz mieszkający tam ludzie stali się pierwszą inspiracją dla jej zdjęć. Mimo arystokratycznego pochodzenia potrafiła wtopić się w środowisko tamtejszej ludności i stać się bezstronnym obserwatorem jej zwyczajów. Fotografowała myśliwych, rybaków, kobiety robiące pranie w jeziorze - nie tworząc jednak wystylizowanych wizerunków a bliskie życia portrety. Jedno z takich zdjęć opublikowane zostało, wraz z towarzyszącym mu tekstem, w Leice w Polsce, zbiorowym wydawnictwie podkreślającym zalety aparatu małoobrazkowego. Publikowała tam jako jedyna kobieta. Z biegiem lat coraz więcej czasu spędzała w Warszawie, gdzie w połowie lat trzydziestych zamieszkała na stałe. Przeprowadzka w oczywisty sposób zmieniła tematykę jej fotografii. Zaczęła w niej dominować architektura stolicy, przede wszystkim wnętrza pałaców (m. in. pałacu Blanka, Kronenberga, Koniecpolskich). Pod koniec lat 30. wygrała konkurs na stanowisko fotografa w Ministerstwie Komunikacji. W ramach tego zlecenia miała wykonać serię zdjęć propagującą piękno polskiej kultury i natury, która zawisnąć miała w przedziałach wagonów kolejowych. Mimo, iż odnalazła się doskonale w środowisku piktorialistów (czego dowodem były nie tylko nagrody na konkursach, ale też miejsce w gronie członków ekskluzywnych stowarzyszeń fotograficznych jak Fotoklub Polski), wykonywała wiele zdjęć leżących daleko poza tą stylistyką, będących prostą rejestracją rzeczywistości. Doskonałym przykładem jej zainteresowania fotografią dokumentalną był cykl stworzony na zlecenie prezydenta Warszawy, Stefana Starzyńskiego. W ramach kierowanego przez niego projektu Warszawa wczoraj, dziś i jutro eksponowanego u progu II wojny światowej w warszawskim Muzeum Narodowym, Chomętowska zarejestrowała aparatem fotograficznym to, co powinno w stolicy zostać zmienione, a więc drewniane domy na Woli, hycli czy wysypiska śmieci. Bieg historii sprawił, że wzięła udział w jeszcze jednej, niezwykle ważnej wystawie dotyczącej Warszawy, eksponowanej w Muzeum Narodowym. Na wystawie z 1945 roku, p.t. Warszawa oskarża pokazywała zdjęcia zrujnowanej stolicy i powracających do niej ludzi. W 1947 roku, wraz z przywoływaną ekspozycją wyjechała do Londynu, a stamtąd, ściągnąwszy z kraju córkę Gabriellę i syna Piotra, wyemigrowała do Argentyny, gdzie nie powróciła już do zawodu fotografki.

fot. Zofia Chomętowska

Zobacz także:
Wystawa jednego zdjęcia Tomka Sikory
"Warszawa Nieoczywista"- wystawa prac Tadeusza Sumińskiego
Galeria Nizio Interior zaprasza na wystawę prac Borysa Makarego
Stowarzyszenie FotoBzik zaprasza na wystawę "Stan przejścia"
PSPACE-wystawa prac Michała Pietrzaka