I w końcu trzeci silnie związany z modernizmem, tworzący konstruktywistyczne podwaliny w sztuce, wywodził się ze środowisk twórców lewicowych, skupionych w Grupie „Październik”. Jego twórcą i intelektualnym filarem był Aleksander Rodczenko (1891–1956), ) bez wątpienia najwybitniejszy przedstawiciel sowieckiej awangardy. Zwolennikiem jedności sztuki z życiem i tzw. produktywizmu, radykalnej tendencji konstruktywizmu. Rodczenko zaczynał od malarstwa sztalugowego, następnie zajmował się sztuką użytkową, grafiką użytkową a w końcu fotografią.

Fot. Rodczenko Aleksander

Pierwsze były fotomontaże o wyraźnych dadaistycznych wpływach niemieckich ale zaznaczonej konstruktywistycznej estetyce. Pod koniec lat 20-tych jego twórczość zdominowała czysta fotografia i to ona stała się podstawowym środkiem wyrazu. Nie uratowały Grupy dynamiczne konstruktywne kompozycje ani nowy język srebrowego obrazu. Zarzuty deformacji rzeczywistości i burżuazyjnego formalizmu, ale i naśladownictwo zachodnich twórców, doprowadziły w 1932 roku do zakończenia działalności Grupy. W połowie lat 30-tych odrzucono idee „proletariackiej sztuki”. W ramach prowadzonych przez NKWD czystek przestały istnieć przywołane wcześniej kierunki w fotografii. Aktywni twórcy z względu na „społeczne zagrożenie” zostali w większości aresztowani i zesłani do łagrów. Wcześniej od wszelkich wpływów na sztukę odsunięty został Aleksander Rodczenko.

Fot. Rodczenko Aleksander

Entuzjazm twórców młodego socjalistycznego państwa szybko został zgaszony. Totalitarny system z jego surową cenzurą przejął kontrolę nad sztuką i jej twórcami. Nastał czas jedynie słusznego realizmu socjalistycznego.
Przygotowana wystawa jest próbą przedstawienia przemian którym podlegała sowiecka fotografia w czasach optymizmu.

Fot. Markov-Grinberg Mark

Zgromadzone prace obejmują dokonania najwybitniejszych przedstawicieli poszczególnych kierunków. Zobaczymy na ekspozycji rosyjski piktorializm reprezentowany przez Aleksandra Grinberga (1885–1979), konstruktywizm, przedstawiają fotogramy jego współtwórcy Aleksandra Rodczenki (1891–1956), Borysa Ignatovicza (1899–1976) i Michaela Prekhnera (1911–1941) oraz najliczniej prezentowany fotoreportaż i dokument wojenny, niestety ze względu na szczupłość miejsca najczęściej w pojedynczych fotografiach – Arkady Shaikheta (1898–1959), Emanuela Evzerikhina (1911–1984), Мarka Markov-Grinberga (1907-2006), Georgia Petrusova (1903–1971), Georgia Lipskerova (1896–1977), Eugenia Khaldeia (1917–1997), Anatolia Egorova (1907–1986), Iwana Shagina (1904–1982), Aleksandra Ustinova (1909–1995).

Fot. Evzerikhin Emmanuil

Fot. Egorov Anatoli