OFFO 2009 to trzecia edycja Ogólnopolskiego Festiwalu Fotografii Otworkowej, odbywającego się co dwa lata na terenie Górnego Śląska. W tym roku w Festiwalu bierze udział rekordowa liczba ponad stu autorów oraz około pięćdziesięciu galerii. Postanowiliśmy również “otworzyć się” na gości zza granicy i umożliwić im pokazanie swoich wystaw. Szczegółowy harmonogram wystawy znajduje się na następnych stronach.

fot. Aleksandra Wolter, Z cyklu Kurort

Dzięki temu, podczas Festiwalu można zobaczyć także prace pochodzące również z Francji, Argentyny czy Brazylii. Tak duża liczba wystaw pozwala ukazać nie tylko różnorodność efektów, jakie można uzyskać przy wykorzystaniu camery obscury, lecz również wielość punktów widzenia i poglądów na temat fotografii, sztuki czy, po prostu, rzeczywistości.

fot. Peter Wiklud

Fotografia otworkowa to, przynajmniej w teorii, jedna z najprostszych technik fotograficznych. Bazuje ona na urządzeniu zwanym camera obscura. Najczęściej jest ono konstruowane przez artystów samodzielnie (nie wymaga to szczególnych zdolności manualnych), choć można również zakupić gotowe aparaty. Aparat otworkowy to zazwyczaj szczelne pudełko lub puszka z wywierconym z przodu małym otworem (ok. 0,6 mm. średnicy). Poprzez dziurkę światło wpada do wnętrza pudełka i tworzy obrócony obraz na jego tylnej ścianie, gdzie znajduje się materiał światłoczuły (negatyw bądź papier fotograficzny). Oczywiście, ten krótki „przepis” budowy camery obscury nie wyczerpuje wszystkich możliwości.

fot. Krzysztof Sowa

Jej konstruktorzy ograniczeni są tylko własną wyobraźnią – „dziurek” może być więcej niż jedna, a sam wygląd aparatu, jak i materiał, z którego jest zrobiony, jest zależny wyłącznie od upodobań autora.

fot. Ryszard Karczmarski

Główną różnicą między aparatem otworkowym a klasycznym aparatem fotograficznym stanowi brak obiektywu – jego rolę spełnia właśnie ów „otworek”. To proste urządzenie pozwala uzyskać obraz o niemal nieskończonej głębi ostrości oraz niespotykanej „optyce”. Fotografowane przedmioty, jak również perspektywa, ulegają charakterystycznym przekształceniom, co sprawia, że fotografia otworkowa uważana jest zwykle za bardzo subiektywną formę wypowiedzi.