W latach czterdziestych XX wieku Ansel Adams stworzył system strefowy, pozwalający na łatwe przełożenie światła widzianego w naturze, na konkretne odcienie na negatywie i papierze. Myślą, która przyświecała autorowi systemu było stworzenie narzędzia dającego fotografowi możliwość ustalenia najlepszej ekspozycji dla oddania rejestrowanego obrazu.
Lightzone jest programem do cyfrowej obróbki zdjęć, który właśnie, zamiast operować na poziomach (Levels) czy krzywych (Curves), do ustawiania jasności oraz kontrastu zdjęcia używa stref (Zones). Nie jest to dosłowna implementacja teorii Ansela Adamsa, jednak spełnia podobną rolę jak uproszczony system strefowy dla fotoamatorów. Jest to miłe nawiązanie do historii fotografii we współczesnym oprogramowaniu. Najważniejsze przy tym jest, iż sięgnięcie do historii miało pomóc uczynić aplikację prostą, skuteczną i łatwą do opanowania nawet przez początkujących użytkowników.

Co nowego?
Produkt Light Craftsa, oprócz edycji, pozwala również zarządzać archiwami fotograficznymi i konwertować pliki RAW. Lightzone 3.1 posiada także przydatne opcje, takie jak możliwość natychmiastowego przywołania oryginału zdjęcia za pomocą przycisku Orig. Możliwe jest również obracanie fotografii czy kadrowanie będące w pełni odwracalne, w dowolnym momencie edycji. Nowa wersja aplikacji została wzbogacona o możliwość operowania na wybranych kolorach (Color selection), dzięki czemu możemy w bardzo prosty i szybki sposób skorygować chociażby kolor nieba. Dodatkowo wersja 3.1 wspiera pliki RAW z aparatów takich jak: Canon 40D, Olympus E-400, E-410, E-510 czy Ricoh Caplio GX100. Od wersji 3.0 modyfikacji uległ również interfejs programu, który nawiązuje do aplikacji Adobe Lightroom.

Interfejs graficzny Lightzone w trybie edycji fotografii.

Korzystanie z cyfrowego systemu strefowego
Lightzone jest dość prostym programem oferującym kilkanaście podstawowych narzędzi oraz kilka pomocniczych. Narzędzia zgrupowane zostały po prawej stronie ekranu. Na samej górze znajdują się okna pomocnicze, takie jak Zones, Color mask, Histogram czy Sampler – omawiane w dalszej części tekstu. Pod nimi znajdują się narzędzia służące do edycji obrazu. Naciśnięcie każdego z nich powoduje przywołanie okienka narzędziowego, w prawej kolumnie, dającego możliwość ustawienia parametrów oraz trybu i siły wybranego efektu. Ciekawymi rozwiązaniami są możliwości włączenia/wyłączenia oraz zmiany kolejności poszczególnych narzędzi, które automatycznie ukazują na zdjęciu różnice, jakie z tego powodu zachodzą. Daje to możliwość zaoszczędzenia sporej ilości czasu, jeśli zdecydujemy się w trakcie edycji na niekorzystanie, z któregoś z użytych narzędzi bądź użycie go np. na końcu procesu zamiast na początku. Obszar działania każdego z narzędzi może być wytyczony przez regiony tworzone za pomocą krzywych.

Fragment zdjęcia z wyznaczonym regionem działania dla filtra Relight, który w tym przypadku przyciemnia zbyt jasną część fotografii. Narzędzia działające na regionie wyróżnione są na pasku tytułowym ikonką Regions.

Region składa się dwóch obwodów – zewnętrznego wyznaczającego obszar działania oraz wewnętrznego, w którym działanie narzędzia jest pełne. Regulowana strefa między obwodami służy do stworzenia płynnego przejścia między obszarem pełnego działania narzędzia, a zewnętrzną granicą edytowanego regionu. Dzięki temu przefiltrowane obszary obrazu nie będą nadmiernie kontrastowały z pozostałą częścią fotografii.

Jest w czym wybierać
Obok narzędzi spotykanych w prawie każdym edytorze graficznym, takich jak: wyostrzanie, balans bieli czy korekta kolorów, znajdziemy również ciekawsze funkcje. Jednym z podstawowych narzędzi programu jest ZoneMapper, służący do ustawienia kontrastu i jasności na poszczególnych strefach naszego zdjęcia. Bardzo przydatne są przy tym narzędzia pomocnicze takie jak:

• Zones – wskazujące, na monochromatycznej miniaturce zdjęcia, fragmenty obrazu znajdujące się w danej strefie jasności.
• Color mask – które, podobnie jak poprzednie narzędzie, wizualizuje na miniaturce, część fotografii objętą edycją przy wykorzystaniu opcji Color selection.
• Histogram – wskazujący, w której jego części znajduje się dana strefa. Wykres histogramu reprezentuje trzy podstawowe kolory – czerwony, zielony i niebieski (RGB).
• Sampler – podający dokładne informacje na temat punktu zdjęcia, na który wskazuje myszka.

Przykład rozświetlenia przez Zones fragmentu zdjęcia, na który wpływa edycja wyznaczonej strefy w ZoneMapper.