Należy jednak pamiętać, że zbyt dokładne trzymanie się tej reguły może spowodować, że nasze kadry będą wydawały się nieco sztuczne. Trójpodział jest bowiem formą organizacji kadru opartą o elementy o identycznych rozmiarach. W niektórych przypadkach taki idealnie równy podział może nie wyglądać zbyt dobrze. Doskonale nadaje się on natomiast (co ciekawe, również za sprawą swojej regularności) do komponowania kadrów kwadratowych lub prawie kwadratowych.
|
Zdjęcie o kwadratowych proporcjach kadru skomponowane z wykorzystaniem reguły trójpodziału. W kadrze można zauważyć porządek, harmonię i dynamikę. |
Opanowanie kadrowania z wykorzystaniem reguły trójpodziału powinno być punktem wyjścia każdego fotoamatora do bardziej zaawansowanej "edukacji fotograficznej". Świadome stosowanie tej prostej reguły to najlepsza metoda, aby zacząć panować nad kompozycją obrazu.
Kompozycje ukośne – więcej dynamiki
Zdjęcia zbudowane na bazie złotego podziału i trójpodziału są harmonijne i eleganckie, czasem jednak chcielibyśmy uczynić je nieco bardziej dynamicznymi. Jest na to prosta metoda, którą zna każdy, kto choć krótko poznawał teorię sztuk plastycznych – umieszczenie w kadrze linii ukośnych.
W praktyce fotograficznej wykorzystywane są najczęściej dwa typy ukośnego podziału kadru. Pierwszym jest układ oparty na trójkątach (
ang. Triangle), często – i niestety błędnie – nazywanych złotymi. Polega on na wyznaczeniu przekątnej kadru, a następnie poprowadzeniu dwóch prostopadłych do niej linii wychodzących z przeciwległych wierzchołków tegoż. Otrzymamy w ten sposób zdjęcie podzielone na cztery trójkątne obszary pozostające ze sobą we wzajemnej harmonii. Jeżeli na zdjęciu obszary te będą się nawzajem uzupełniały, otrzymamy mocno zdynamizowaną, lecz jednocześnie elegancką kompozycję.
|
Kadr oparty na silnej linii ukośnej pokrywającej się z przekątną obrazu. W układzie kompozycji trójkątnej leżące naprzeciwko siebie obszary dopełniają się wzajemnie. |
Linie wyznaczone przez regułę podziału ukośnego opartego na trójkątach doskonale nadają się też do komponowania intrygujących zdjęć portretowych. W przypadku fotografii studyjnej możemy (i powinniśmy) wykorzystać okazję do ustawienia fotografowanej osoby tak, aby jej sylwetka układała się zgodnie z mocnymi liniami tego rodzaju kadry. Efekty mogą być wręcz zaskakująco dobre.
|
Przykład portretu skomponowanego w oparciu regułę podziału ukośnego. Uzyskana w ten sposób sylwetka modelki jest bardziej interesująca od tradycyjnego, ''sztywnego'' ustawienia fotografowanej osoby . |
Drugim, bardzo interesującym rodzajem podziału ukośnego, jest podział oparty na kwadratach (
ang. Diagonal). Uzyskujemy go wyprowadzając z narożników kadru cztery linie ustawione do jego krawędzi pod kątem 45 stopni. Efektem – w zależności od proporcji fotografii – jest siatka składająca się z dwóch (w przypadku kadru kwadratowego) lub czterech mocnych linii, oraz jednego (kadr kwadratowy), dwóch (panorama) lub czterech mocnych punktów.
|
Kompozycja diagonalna to znakomity sposób zaakcentowania przeciwieństw, antagonizmów, opozycji. Obiekty umieszczone w mocnych punktach takiego kadru w naturalny sposób dążą do starcia, jednocześnie będąc swoim wzajemnym uzupełnieniem. |
Podział oparty na kwadratach znakomicie nadaje się do uwieczniania abstrakcyjnych, geometrycznych wzorów, ale nie tylko. Szczegółowa analiza wielu zdjęć, obrazów i dzieł graficznych, które – choć nie zostały skomponowane z wykorzystaniem reguły trójpodziału czy też złotego podziału – urzekają nas swoją harmonijnością wykazuje, że ich twórca stosował regułę odwróconych kwadratów. W praktyce okazuje się, że ten mało znany typ kompozycji występuje częściej, niż moglibyśmy się spodziewać.