Wystawa "W cieniu feminizmu. Na obrzeżach sztuki amerykańskiej lat 60. i 70. XX w." jest prezentacją fotografii nieżyjącej już amerykańskiej artystki Jacqueline Livingston, eksperymentującej z narracją biograficzną i socjologicznym komentarzem zmian społecznych lat 60. i 70. XX wieku.

Autoportret z Richardem i Shalimarem. Plastikowa rodzina, 1971, fot. Jacqueline Livingston _slash_ Leo Brissette

W swoich pracach artystka rejestrowała najbliższe otoczenie oraz wątki związane z przemijaniem i materialnością ludzkiego życia. Jej archiwum zostało udostępnione Muzeum Narodowemu w Gdańsku dzięki uprzejmości Leo Brissette, męża fotografki. Zestaw ponad 40 prac odnosi się do dwóch kluczowych dekad w sztuce amerykańskiej i takich zjawisk, jak wkraczająca na scenę artystyczną druga fala feminizmu, połączona z politycznymi postulatami równości płci, ze sprzeciwem wobec dyskryminacji oraz z ruchami pacyfistycznymi.

Parasol chroniący przed spadającymi różami, 1971, fot. Jacqueline Livingston _slash_ Leo Brissette

Wczesne fotografie Livingston pochodzą z lat 60., kiedy artystka rozpoczęła edukację artystyczną w Arizona State University. Brała wówczas udział w demonstracjach przeciwko wojnie w Wietnamie, angażowała się także w działalność grup feministycznych mających na celu podnoszenie świadomości równouprawnienia wśród kobiet. To działanie na rzecz przemian politycznych i społecznych był dla Livingston impulsem do tworzenia sztuki odrzucającej obowiązujące standardy tematyczne i wystawiennicze. Feminizm stał się ruchem społecznym, walczącym również z przejawami dyskryminacji kobiet w świecie sztuki. Przemiany społeczno-polityczne połączone z rewolucją seksualną skierowały uwagę artystki na ciało i seksualność człowieka. Livingston żyła zgodnie ze swą epoką New Age, wierzyła, że człowiek podlega nieomylnej naturze i nie powinno się go ograniczać narzucaniem systemów wartości. Jej fotografie mają wymiar osobisty, te prezentowane na wystawie trudno rozgraniczyć na archiwum rodzinne lub zdjęcia dedykowane wystawiennictwu. Świadczy to o prywatnym doświadczeniu, które przeniknęło do jej sztuki. W jej twórczości wiele jest fascynacji męskim ciałem w różnym wieku. Jako wykładowczyni akademicka w 1975 roku podczas zbiorowej wystawy pokazała akty swego 6-letniego syna, co uruchomiło atak męskiego środowiska akademickiego i oskarżenia. Dokumentując przestrzeń prywatną własnej rodziny, Livingston mimowolnie stała się częścią polityki, a jej prace poddano szerokiej ocenie wartościującej negatywnie.

Autoportret. Drzwi i pole, 1964, fot. Jacqueline Livingston _slash_ Leo Brissette

Mimo że zarzuty wobec artystki zostały odrzucone, jej kariera artystyczna nie rozwinęła się należycie. Livingston dokonała świadomego przeniesienia tego, co jest prywatne, w przestrzeń publiczną. Jej twórczość była głosem pokolenia, które ceniło wolność i ideały demokratyczne. Ostatnie 30 lat życia dzieliła między Ithacę i Maui (Hawaje), gdzie mieszka jej syn z rodziną. Wciąż z pasją wykonywała tysiące fotografii swoim najbliższym, tworząc kolekcję obrazów opowiadających o bliskości, miłości i intymności. W 2009 roku Muzeum Narodowe w Gdańsku gościło artystkę i jej wystawę prac z lat 1980–2000 zatytułowaną "Album rodzinny. Przestrzenie intymności". Jacqueline Livingston zmarła w 2013 roku. Mimo odważnej i nieugiętej postawy manifestowanej potrzebą równości w podejmowaniu tematów sztuki jej twórczość pozostała w cieniu feminizmu lat 70. Warto podjąć refleksję i zbadać dorobek tej artystki, aby przywrócić pamięć o tak ważnej postaci dla amerykańskiej kultury, której twórczość zdecydowanie wyprzedziła swój czas.

Jacqueline Louise Barrett Livingston (1943–2013)
Jacqueline Livingston urodziła się w 1943 r. w Phoenix w stanie Arizona (USA), zmarła w 2013 r. w Ithace, w stanie Nowy Jork (USA). Była amerykańską artystką wizualną, fotografką, zajmowała się także rzemiosłem, ceramiką. Od 1962 r. studiowała edukację artystyczną w Arizona State University. Uczyła fotografii w UC Berkeley Extension Program w San Francisco, Cornell University, University of Rhode Island i Ithaca College. Uczestniczyła w ponad 100 wystawach, w tym 26 indywidualnych. Jej prace znajdują się w prywatnych i państwowych kolekcjach na całym świecie: Metropolitan Museum of Art (Nowy Jork), George Eastman House, Rochester (Nowy Jork), San Francisco Museum of Modern Art (Kalifornia), Frankfurter Kunstverein (Frankfurt), Bibliotheque Nationale (Paryż), Oakland Museum (Kalifornia), University of New Mexico Art Museum (Albuquerque, Nowy Meksyk), Kalamazoo Institute of Arts (Michigan), Herbert F. Johnson Museum, Cornell University, Ithaca, (Nowy Jork), Walker Art Center, Minneapolis (Minnesota). W 2009 roku podarowała siedemnaście prac do kolekcji Muzeum Narodowego w Gdańsku.

Z okazji wystawy został wydany katalog.

Tracący równowagę Shalimar, 1975, fot. Jacqueline Livingston _slash_ Leo Brissette

Program wydarzeń
20 lipca 2018, 18.00
otwarcie wystawy, z udziałem Leo Brissette i przedstawicieli Ambasady USA

21 lipca 2018, godz. 12.00
wystąpienie Leo Brissette, prezentacja w formie slideshow z dokumentacją prac Jacqueline Livingston

21 lipca – 28 października 2018
wystawa trwa; oprowadzania kuratorskie, lekcje muzealne, warsztaty |miejsce: GGF MNG, Długi Targ 24, Gdańsk; wstęp: 1,2 zł

31 sierpnia 2018, godz. 18.00
pokaz filmu i spotkanie z jego twórcami Marta Dzido, Piotr C. Śliwowski Solidarność według kobiet. dokument, Polska, 2014 | miejsce: GGF MNG, Długi Targ 24, Gdańsk – wstęp wolny

13 września 2018, godz. 18.00
pokaz filmu i dyskusja:!WAR Woman Art Revolution, reż. Lynn Hershmann,
dokument, USA, 2010, z polską wersją językową | miejsce: GGF MNG, Długi Targ 24, Gdańsk - wstęp wolny

4 października 2018 godz. 18.00
pokaz filmu i dyskusja: "She’s Beautiful when she’s angry", reż. Mary Dore, dokument historyczny, 2014, USA – w oryginalnej wersji językowej |
miejsce: American Corner Gdańsk, Wojewódzka Miejska Biblioteka
Publiczna w Gdańsku, Targ Rakowy 5, 80-806 Gdańsk, wstęp wolny

19 października 2018, 10.00–15.00
konferencja naukowa w PATIO, gmach główny Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku Targ Węglowy 6, 80-836 Gdańsk, wstęp wolny.


Wystawa czynna: wtorek–niedziela 10.00–17.00
Ceny biletów: 2 zł, 1 zł

Zobacz także:
Wystawa "Hermetyczność" Natalli Piatkevich
Wystawa ''Skały i piaski. Fotografie z siedmiu kontynentów''
Wystawa Zenona Harasyma ''Spojrzenie obok siebie. Street photography''
Wystawa "Glastonbury" Jana Lecha
Wystawa Tomasza Tomaszewskiego "Wszystko może być wszystkim"
Wystawa "Żużel w sztuce"
Wystawa zdjęć Ryszarda Karczmarskiego "Kamera w podróży"
Wystawa fotografii otworkowej "Podróż i inne radości życia"
Wystawa Krzysztofa Gierałtowskiego pt. "Wigry nasze Wigry"
Wystawa "W poszukiwaniu koloru" Włodzimierza Kałdowskiego
Wystawa "Ślady naszych śladów" Marcina Sudzińskiego
Joanna Rajkowska – "Samobójczynie"
"Then and Now". Wystawa alternatywnych technik fotografii
Wystawa fotografii "Ulica" Pracowni Edukacji Fotograficznej ZUTW
Wystawa "Arnes" Jana Brykczyńskiego
Wystawa "Nasze fascynacje 2018" w Muzeum Ziemi PAN
Wystawa fotografii "Zła podróż" Adama Wyżlicy