Możliwości jest bardzo wiele
Modyfikowanie zdjęcia na poziomie plików RAW przynosi znakomite efekty również w aspektach nie związanych ani z kolorystyką ujęć ani też ich zakresem tonalnym. Specjaliści od cyfrowej obróbki obrazu odkryli bowiem, że wiele wykonywanych powszechnie podczas edycji zdjęć zabiegów może być znacznie skuteczniejszych, jeżeli są one przeprowadzane na obrazach nie poddanych interpolacji. Do takich zabiegów należą przede wszystkim wyostrzanie oraz odszumianie obrazu.
|
Wysoka skuteczność narzędzi wyostrzających i odszumiających w aplikacji Adobe Camera Raw związana jest w głównej mierze ze sposobem zapisu danych o obrazie w plikach RAW. Podobną prawidłowość można dostrzec również w innych aplikacjach współpracujących zarówno ze zdjęciami w formacie RAW jak i JPEG. |
Można to łatwo zauważyć na przykładzie małej aplikacji służącej do konwersji plików RAW wchodzącej w skład popularnych programów Photoshop oraz Photoshop Elements, czyli Adobe Camera Raw. Począwszy od wersji 4.0, narzędzie to zostało rozbudowane w bardzo proste w obsłudze, a przy tym wyjątkowo wydajne narzędzia służące do redukcji szumów oraz zwiększania ostrości obrazu. Ich cechą charakterystyczną jest to, że trudno w nich "przeciągnąć", czyli w przypadku wyostrzania uzyskać efekt obwódek wokół fotografowanych obiektów, zaś w przypadku odszumiania doprowadzić do zbytniej utraty szczegółów. Naturalnie jest to możliwe, ale efekty są zazwyczaj mniej nieprzyjemne dla oka, niż w przypadku zaawansowanych nawet narzędzi operujących na plikach w formacie JPEG.
Koszmar nr 1 – mnogość formatów
Zasadniczo największym problemem związanym z obsługą plików RAW jest mnogość formatów – bo tak właśnie należałoby napisać: "formatów" – tego typu. Każdy producent wypracował sobie co najmniej jeden typ formatu RAW, a niektórzy (np. Sony) mają nawet trzy. Ogółem w chwili obecnej istnieje 30 typów plików, które można określić mianem formatów RAW. Żeby tego było mało, producenci sprzętu fotograficznego za naturalną uznali sytuację, w której osoba kupująca najnowszy aparat fotograficzny może być pewna, że "jego" plików RAW nie odczyta żadna aplikacja, dopóki nie zostanie ona uaktualniona.
|
Canon EOS 5D Mark II – aparat będący spełnieniem marzeń wielu fotografów. Niestety póki co bardzo niewiele aplikacji obsługuje jego pliki RAW. |
Producenci oprogramowania znaleźli dwa wyjścia z tej sytuacji. Pierwszym jest jak najszybsze wypuszczanie wersji programów i poprawek dodających obsługę nowych modeli aparatów. Tak robią "wielcy tego świata", tacy jak Adobe, Apple, DxO czy Phase One. Drugie, znacznie wygodniejsze wyjście zawdzięczamy lenistwu producentów sprzętu – okazuje się bowiem, że często "nowe" pliki RAW w rzeczywistości niczym nie różnią się od starych, poza zapisanym w metadanych modelem aparatu fotograficznego. Wystarczy zatem, żeby program zignorował tę nazwę i spróbował odczytać zawartość pliku w oparciu o analizę jego struktury. Tak robią niektóre przeglądarki, takie jak np. IrfanView (aplikacja ta była w swoim czasie pierwszą, która odczytywała zdjęcia w formacie CR2 generowane przez Canona EOS 350D – dokonywała tego wersja programu starsza od tego modelu aparatu o rok). Niestety metoda ta nie zawsze się sprawdza, a czasem może nawet doprowadzać do zawieszenia się programu lub błędnej interpretacji odczytanych danych.
Również producenci systemów operacyjnych dostrzegli potrzebę rozwiązania problemu odczytu plików RAW, choć zabrali się do tego w nieco odmienny sposób. Microsoft postanowił zostawić sprawę w rękach producentów aparatów – jako tych, którzy najlepiej znają specyfikację swoich produktów – i w systemie Vista zaimplementował technologię (później przeniesioną również do starszego Windows XP) umożliwiającą instalowanie tzw. kodeków. Są to niewielkie biblioteki pozwalające odczytać zawartość plików RAW danego producenta pod kontrolą systemu operacyjnego bez potrzeby instalowania dodatkowych programów. Zdjęcia w pełnej rozdzielczości można przeglądać i organizować za pomocą systemowej aplikacji Photo Gallery, natomiast ich miniatury są widoczne w Eksploratorze Windows. Obecnie kodeki dla swoich aparatów opracowują na bieżąco wszyscy najważniejsi producenci sprzętu fotograficznego – na stronach firmy Microsoft znajduje się ich
pełny spis wraz z odnośnikami i listami obsługiwanych modeli aparatów. Co bardzo dziwne, na stronie tej nie ma odnośnika do kodeka firmy Adobe zapewniającego obsługę plików w formacie DNG – kodek taki jednak istnieje i jest dostępny nieodpłatnie na łamach serwisu
Adobe Labs.
|
Apple iPhoto'08 – darmowa aplikacja dla systemu Mac OS X obsługuje wszystkie formaty RAW, jakie kiedykolwiek powstały. |
Firma Apple dla swojego systemu Mac OS X zaproponowała nieco inne rozwiązanie. Dwie najważniejsze aplikacje fotograficzne dla tego systemu operacyjnego – darmowy iPhoto’08 oraz komercyjny Aperture 2 – korzystają z systemowej bazy plików RAW, która jest na bieżąco aktualizowana przez producenta. Dzięki temu każdy użytkownik prędzej lub później (zazwyczaj prędzej) otrzymuje możliwość odczytania plików RAW ze swojego aparatu fotograficznego.